De Examen Commissie van de Nederlandsche Vereeniging voor Psychiatrie en Neurologie (NVvPN) nam in 1941 een opmerkelijk initiatief. Na 50 jaar arbeid aan een onafhankelijke verpleegopleiding voor de psychiatrie poogde ze op nationaal niveau haar jubileum te vieren. De geboortedatum van de Examen Commissie -25 november 1891- vormde hierbij het vertrekpunt. Zodoende viel dit jubileum onder ongelukkig gesternte. Het vond plaats tijdens de Duitse bezetting en had daarvan te lijden. Dankzij het enthousiasme van de Nederlandse verplegenden resulteerde het jubileum echter toch in een unieke erfenis: 84 bewaard gebleven opstellen van verplegenden die anno 1941 – en vaak ook reeds decennia daarvóór – werkten in een krankzinnigengesticht, waarin zij reflecteren op hun werk met patiënten. Dergelijke primaire bronnen zijn uiterst zeldzaam. Een artikel over deze erfenis en de bekroonde auteurs past dan ook goed in een Liber Amicorum voor prof. dr. Marijke Gijswijt-Hofstra. Zij heeft immers in belangrijke mate gestimuleerd tot ‘history from below’ over de verpleging van patiënten in sanatoria voor zenuwlijders dan wel psychiatrische inrichtingen in Nederland.